U kotów najczęściej obserwowaną patologią serca jest przerost mięśnia sercowego – jednostka chorobowa nazywana kardiomiopatią przerostową. W wielu przypadkach potwierdzone zostało jej podłoże genetyczne. Dlatego jeśli twój kot należy do rasy: maine coon, ragdoll, amerykański krótkowłosy, brytyjski krótkowłosy, syberyjski czy norweski leśny jest on w grupie ryzyka. Nie wykluczone jest jednak, że choroba może rozwinąć się u innych ras - w tym naszych kochanych dachowców. W poniższym artykule przybliżymy mechanizmy powstawania choroby, jej konsekwencje oraz diagnostykę i sposoby leczenia. Pamiętajmy jednak że najważniejsza jest profilaktyka. Warto aby pacjenci wyżej wymienionych ras udali się na badanie echokardiograficzne raz w roku. Choroba ta może długo nie dawać objawów i nie może być zdiagnozowana podczas rutynowego badania klinicznego w gabinecie.
Przebieg choroby:
U ras maine coon, ragdoll i amerykański krótkowłosy zostało potwierdzone podłoże genetyczne choroby (do tej pory poznano mutację genu MyBPC3 ). W tym przypadku choroba jest dziedziczona jako wada autosomalna dominująca w której dochodzi do mutacji w obrębie genów kodujących białka kurczliwe i regulatorowe w mięśniu sercowym. Nieprawidłowa czynność sarkomerów stymuluje miocyty do przerostu w wyniku którego ściany komory stają się coraz grubsze i mniej elastyczne. W następnej kolejności zwiększa się ciśnienie w lewej komorze, lewym przedsionku a także płucnych naczyniach żylnych.
W wyniku zmian w mięśniu sercowym dochodzi do następujących groźnych dla życia pacjenta powikłań:
- niewydolność serca z gromadzeniem płynu w jamie opłucnej
- niedokrwienie mięśnia sercowego i arytmie – w tym migotanie przedsionków – mogą doprowadzić do omdlenia lub nagłej śmierci sercowej
- tętnicza choroba zatorowo-zakrzepowej – w poszerzonym przedsionku krew tworzy zakrzep który może przedostać się do innych części ciała i doprowadzić do zatoru który upośledza krążenie.
Objawy kliniczne pojawiają się u kotów w średnim wieku ok 5 roku życia, choroba może jednak długo przebiegać bezobjawowo. Pacjenci trafiają do gabinetu z objawami niewydolności oddechowej w tym duszność, omdlenia lub ostrej choroby zatorowo-zakrzepowej - z uwagi na to, że najczęstszym miejscem jej lokalizacji jest końcowy odcinek aorty, u większości kotów obserwuje się porażenie lub niedowład kończyn miednicznych
Rozpoznawanie i leczenie choroby:
Badaniem z wyboru do rozpoznania kardiomiopatii i jej sklasyfikowania u kotów jest echokardiografia która umożliwia dokładny pomiar grubości ścian serca. Dzięki niej można określić stopień zaawansowania choroby jak również wykazać nieprawidłowości w czynności skurczowej i rozkurczowej mięśnia sercowego. U części kotów pojawiają się również zaburzenia rytmu pracy serca widoczne w zapisie elektrokardiograficznym. W badaniu osłuchowym możemy usłyszeć szmer, rozkurczowy, rytm cwałowy lub niemiarowość. W badaniu Rtg widoczne może być powiększenie lewego przedsionka. Osłuchiwanie oraz badanie RTG mogą jednak nie wykazać patologii.
Choroba jest nieuleczalna, jednak jej wczesne wykrycie umożliwia wprowadzenie leczenia które ma na celu poprawę komfortu życia pacjenta i wydłużenie okresu bezobjawowego choroby. W zależności od stopnia zaawansowania choroby leczenie dobierane jest przez lekarza weterynarii indywidualnie.
U starszych kotów – powyżej 10 roku życia - może dojść do wtórnej przebudowy mięśnia sercowego na skutek innych chorób:
- nadczynność tarczycy
- pierwotne nadciśnienie tętnicze
- przewlekła niewydolność nerek
Poza badaniem kardiologicznym, na tym etapie życia kota, należy wykluczyć również wyżej wymienione choroby które mogą dawać bardzo podobne objawy.
Lek. Wet. Karolina Dylowicz